Overweging van Jan Groot op de zondag van Beloken Pasen, 27 april 2025
Lezingen: Handeling 4, 32-36 en Johannes 20, 19-31
Lees of print je de overweging liever als PDF? Die vind je hier.
Hier vind je andere overwegingen (en hier de overwegingen tot april 2023).
Overweging
Pasen en de Goede Week brachten ons indrukwekkende verhalen.
Er kwamen allerlei mensen in voor, vrouwen en mannen zoals wij.
We hoorden van de angst en de vlucht van de leerlingen,
van Judas en zijn verraad,
Pilatus was er, bang en krachteloos,
er was het geschreeuw van het volk,
er waren de soldaten met hun martelpraktijken,
en onder het kruis en tot bij het graf mensen in diep verdriet,
hem trouw en toegewijd tot het laatst, vrouwen vooral.
En midden tussen al die mensen:
Jezus, tot het eind zichzelf,
onschuldig veroordeeld en als een slaaf gedood aan het kruis.
Wat staat in al die verhalen op het spel?
Het aloude paaslied Victimae Pascali vat het heel raak samen:
het gaat om ‘het duel tussen dood en leven’.
Ja, dat is er op allerlei manieren aan de orde:
het grote mensengevecht tussen dood en leven.
Wij kennen dat tweegevecht ook!
Op het wereldtoneel van onze dagen is het in allerlei vormen
volop te vinden, vaak gruwelijk en meedogenloos.
En je vindt dat ‘duel’ ook altijd weer
op de kleine schaal van een mensenleven:
in de lange duur van ernstige lichamelijke ziekte
of bij groot psychisch lijden.
Ik moet denken aan de laatste maanden
van het leven van paus Franciscus,
met alle moeite en pijn én alle volharding van dien.
Hoe liep het grote duel volgens dat paaslied af?
Het lied zingt het zo:
‘dood en leven: het oergevecht
uitgevochten en beslecht.
De levensgids gedood.
Verloren?
Deze dode leeft als nooit tevoren’.
Het gevecht wordt niet gewonnen
door een supersterke krachtpatser.
De winnaar is een dienaar
die zichzelf gegeven heeft, tot het bittere einde toe.
Een krachtpatser kun je toejuichen en imiteren,
de Christus kun je navolgen!
Dat is de hoop die Pasen geeft.
Ik zie die terug in zoveel mensen
die – op een of andere manier – een strijd moeten leveren
met zichzelf, met het leven,
met onderdrukkende machten en krachten.
Hun stug volhouden en niet opgeven,
het is vaak hartverwarmend.
Hoop en vertrouwen maken het verschil.
Dat is kan in je bepaalde periodes van je eigen leven iets zijn
om extra dankbaar om te zijn.
En nu de apostel Thomas, vanouds de hoofdpersoon
in het evangelie van deze dag. Wat is er met hem?
Hij is intens verdrietig en ontdaan om de kruismoord op Jezus.
Hij kan niet zomaar meegaan
in de paasvreugde van de andere leerlingen.
Hij wil de wonden van Jezus onder ogen zien, ze voelen.
Het is een gevecht in hemzelf.
Pas als dat gevoerd is kan Thomas voluit geloven:
‘mijn Heer, mijn God’.
Ik wil met jullie nog één stap zetten over het leven ná Pasen.
Ga nog even terug naar de eerste lezing,
over het samenleven van de allereerste christenen.
‘Ze hadden alles gemeenschappelijk’, staat er.
Er was zelfs iemand, ene Joseph uit Cyprus,
die zijn akker verkocht en het geld aan de gemeenschap gaf.
Dat gaat behoorlijk ver. Dat is eigenlijk een soort wonder.
Want nou net geld is altijd en eeuwig
een grote oorzaak van strijd en onenigheid,
ja, soms op dood en leven.
Wat kunnen familieverhoudingen niet verziekt raken
door een erfeniskwestie!
Wij leven ook ná Pasen.
En dit verhaal komt al op de eerste de beste zondag van Pasen
in de kerk op ons af.
Wat moeten we ermee?
Zo radicaal en volstrekt belangeloos
als die eerste christenen met hun geld deden,
zie ik het mezelf en de meesten van ons niet doen.
Destijds had het trouwens nog wel wat voeten in de aarde.
Gelukkig zijn er in onze dagen en om ons heen
heel veel mensen die gastvrij en vrijgevig leven, met een gul hart!
Wat mooi als mensen anderen veel gunnen!
Dat is steeds weer een weldaad die aanstekelijk werkt.
Tot slot nog dit.
Paus Franciscus’ laatste preek
- vorige week met Pasen namens hem voorgelezen -
is getiteld: ‘HOOP is niet langer een illusie’.
Ik lees jullie het slot ervan voor.
‘Dierbare broeders en zusters,
in het paasmysterie van de Heer
streden dood en leven een wonderlijke strijd,
maar Hij leeft nu voor altijd.
Hij geeft ons de zekerheid dat ook wij geroepen zijn
om te delen in het leven dat geen einde kent,
als het wapengekletter en het gerommel van de dood
niet meer zullen klinken.
Laten wij ons aan hem toevertrouwen,
want Hij alleen maakt alle dingen nieuw.
Zalig Pasen iedereen!’
